Uit eigen ervaring hebben wij een lijst van een aantal tips opgesteld voor als u zelf cavia's houdt of wil gaan houden.
1. Beertjes koppelen
De ideale opstelling is een (gecastreerd) beertje met één of meerdere zeugjes. Er zijn echter denkbare omstandigheden waarin je liever twee of drie beertjes wil (of moet) samen zetten. Ondanks dat dit niet altijd goed gaat, zijn er wel een aantal aspecten te noemen die de kans op een succesvolle koppeling kunnen vergroten.
- Als de beertjes van jongs af aan bij elkaar zitten (bijvoorbeeld broertjes) en er geen zeugje tussenkomt is de kans groot dat het goed gaat. Maar ook op latere leeftijd is het in bepaalde gevallen zeker mogelijk om beertjes bij elkaar te houden.
- Voordat u ze samen zet dient u alle beertjes in kwestie goed te wassen (met dezelfde shampoo) zodat ze elkaar's geur delen en eventuele geurtjes van andere cavia's weggewassen worden. Zorg vervolgens ook dat je ze in een volledig schone kooi zet.
- Zorg dat de kooi waar ze in terecht komen groot genoeg is zodat ze elkaar kunnen ontlopen als er een confrontatie dreigt. Bij voorkeur een kooi met twee (of meerdere) huisjes of nachthokken, zodat ze allemaal een plekje hebben om zich terug te trekken.
- Kijk naar het karakter van uw beertjes. Twee dominante beertjes samen is lastiger dan één dominante en één passieve beer. Een oudere beer samen met een jongere beer gaat doorgaans ook goed, maar kan voor problemen zorgen wanneer de jongere beer gaat puberen en zelf de macht wilt overnemen.
- Beertjes van sommige rassen hebben een grotere kans om in harmonie te kunnen leven met elkaar dan beertjes van andere rassen. De langharige rassen, maar ook teddy's en rexjes, zijn in het algemeen iets makkelijker te koppelen aan andere mannetjes dan gladharen, borstels of ridgebacks. Zo hebben wij zelfs voor lange tijd een groepje van 4 ongecastreerde, langharige beertjes samen gehad en dat ging goed!
- Het meest effectieve hulpmiddel manier om mannetjes te kunnen koppelen is om één of allebei te castreren. Ondanks dat het geen garanties geeft, maakt het ze sowieso rustiger naar andere beertjes toe. Wij hebben nu zelfs een groepje van 2 beertjes met 2 zeugjes wat onderling heel goed gaat!
- Wees niet bang als de beertjes in eerste instantie gaan klappertanden of met elkaar ruziën. Dit is heel normaal en is nodig om de onderlinge rangorde te bepalen. Als ze dit voor lange tijd blijven doen, of als het er heel heftig aan toe gaat, moet je ze natuurlijk wel uit elkaar halen.
Dit blijft echter altijd een kwestie van kans: als twee beertjes te dominant zijn, of elkaar simpelweg niet mogen, dan zal het niet lukken.
2. Herkennen wanneer er iets mis is
Het is belangrijk dat u er op tijd bij bent wanneer er iets mis is met uw cavia. In tegenstelling tot bijvoorbeeld konijnen, doen cavia's doorgaans geen moeite om te verbergen dat ze iets mankeert. Er zijn een aantal punten waaruit u dit kunt opmerken.
- Weeg uw cavia's regelmatig, het liefst op vaste tijdstippen. Als een cavia in een korte tijd relatief veel afvalt, kan dat betekenen dat hij/zij niet meer goed kan eten of niet meer wil eten omdat hij/zij iets mankeert van binnen. Als u de reden niet kan achterhalen is het belangrijk dat u tijdig naar de dierenarts gaat. Als uw cavia veel gewicht heeft verloren is bijvoeren (zie tip #4) ook altijd een goed idee.
- Let goed op de ontlasting van uw cavia en houdt zijn of haar kontje in de gaten. Vaak als een cavia iets mankeert gaat dit gepaard met darmproblemen zoals opstoppingen of diarree. Als het kontje van uw cavia helemaal vies is is dat reden om alarm te slaan!
- Een cavia die zich niet goed voelt heeft de neiging om hoeken van de kooi op te zoeken met het hoofd tegen de rand aan. Zorg dat u hem/haar goed controleert als dit voor lange perioden gebeurt.
- Let goed op de blik van uw cavia. De ogen geven vaak prijs als er iets mis is. Als uw cavia ineens veel duffer kijkt dan u gewend bent, dient u dit goed in de gaten te houden.
3. Middelen om in huis te hebben
Behalve droogvoer, hooi en bodembedekking zijn er nog een aantal middelen die wij u adviseren om altijd in huis te hebben als u een aantal cavia's heeft. Het is immers goed als u uw cavia zelfstandig kan verzorgen en tijdig kan ingrijpen als er iets mis is met uw cavia. In geval van twijfel, of als de situatie ernstig lijkt te zijn, is het uiteraard beter om contact op te nemen met een professionele dierenarts.
- Knaagdierenshampoo: niet alleen is dit handig wanneer de vacht van uw (langhaar-)cavia vies is, het is ook erg handig voor als je beertjes wil koppelen (zie tip #1). Sommige shampoo's zijn daarnaast ook bruikbaar tegen schurft, vlooien, etc. Gebruik shampoo echter niet te vaak; cavia's vinden dit doorgaans niet erg fijn. En denk er goed aan dat u uw cavia goed droogt na het wassen anders kunnen ze verkouden worden!
- Badedas (classic): technisch gezien is dit ook een shampoo, maar het heeft een iets ander doel. Badedas is namelijk erg nuttig voor het behandelen van abcessen. Als een abces is open gesproken (of opengemaakt door u of uw dierenarts) is het goed om uw cavia te zetten in een badje met badedas, omdat dit een ontstekingsremmende werking heeft. Let wel op dat u uitsluitend de 'classic' variant van badedas gebruikt; andere varianten kunnen namelijk bestanddelen bevatten die slecht zijn voor een cavia.
- Kammetjes en/of borstels: als u langharige cavia's heeft is het belangrijk dat u hun vacht regelmatig verzorgt zodat er geen vuiligheid in blijft hangen of klitten ontstaan. Tevens is het geen slecht idee om de haartjes bij de kont wat korter te knippen om te voorkomen dat er ontlasting in blijft hangen.
- Nagelknipper: er zijn speciale nagelknippertjes voor cavia's en konijnen beschikbaar. Als uw cavia niet op een stenen ondergrond leeft zullen zijn/haar nageltjes niet genoeg slijten en dient u ze eens in de zoveel tijd te knippen. Zorg hierbij dat u uw cavia firm vasthoudt zodat hij/zij niet te veel tegen kan stribbelen en u perongeluk in het teentje knipt.
- Antischurftspray: hooi kan schurftmijt overdragen op uw cavia's. Vooral jongere cavia's zijn hier gevoelig voor. Het is op zich geen ramp als dit gebeurt, maar zorg wel dat u het tijdig behandelt. Dit kunt u prima zelf doen, oa. met de anti-schurftspray van Beaphar. Als een cavia schurft heeft moet u sprayen achter de oortjes en op de schurft is (maar kijk wel uit dat er niets in de ogen terecht komt). Als alternatief kunt u ook anti-schurftmiddelen in pipetvorm krijgen.
- Antischimmelcrème: soms/zelden krijgen cavia's te maken met schimmel. Dit is prima te behandelen met antischimmelcrème die ook voor mensen bestemd is, oa. te verkrijgen bij het kruidvat of de etos.
- Oogzalf: oogzalf (van cavasan) is nuttig voor als uw cavia een lichte beschadiging heeft opgelopen aan zijn/haar oog, bijvoorbeeld wanneer er iets in zijn/haar oog is gekomen. Hiernaast heeft het ook een ontstekingsremmende werking en (als alternatief voor badedas) verstandig om aan te brengen in een open gesprongen abces.
- Antibiotica: net als bij mensen dient een cavia met een inwendige ontsteking behandeld te worden met antibiotica. Let wel op dat u dit niet 'zo maar' gebruikt, maar altijd in overleg met een dierenarts. Wij gebruiken enrofloxoral drops, maar het kan mogelijk zijn dat uw dierenarts u een ander middel meegeeft of voorschrijft.
- Pijnstillers: een cavia die pijn heeft (door een ziekte of verwonding) stopt meestal met eten, wat zijn of haar toestand alleen maar nog verder verslechtert. Het is bij ziekte daarom belangrijk om naast de reguliere behandeling (bijv. antibiotica) te zorgen dat het beestje geen pijn heeft. Kijk wel héél goed uit met de dosering: een overdosis kan fataal zijn voor een cavia! Ook hierbij geldt dus dat het slim is om eerst een dierenarts te raadplegen.
- Dwangvoer: als een cavia ziek is of gebitsproblemen heeft en zelf niet meer genoeg wil eten, kunnen zijn/haar darmpjes stil te komen liggen en zal zijn/haar toestand snel achteruit gaan. Het is dus belangrijk dat uw cavia altijd voedingsstoffen binnenkrijgt. Wij hebben altijd zakjes "Critical Care" dwangvoer op voorraad. Dit moet met warm water aangelegd worden en vervolgens met een spuitje of pipetje in het mondje van de cavia worden aangebracht.
- Olvarit: olvarit babyvoeding, bij voorkeur de smaken wortel of appel, is een belangrijke toevoeging op het 'normale' dwangvoer als een cavia ziek is. Het bevat veel vitaminen (inclusief het belangrijke vitamine C) en ook veel vocht waardoor uw cavia niet zal uitdrogen. Ook is het handig om dit te gebruiken bij baby's in een nestje die achterblijven qua groei, of baby's die grootgebracht moeten worden zonder moeder.
- Knaagdiermelk: dit is alleen relevant voor als u zelf ook nestjes wil fokken. Het is niet te hopen, maar het kan wel eens gebeuren dat de moedercavia overlijdt terwijl de baby's nog niet oud genoeg zijn om geheel zelfstandig te functioneren. In dit geval is het belangrijk dat u poedermelk voor knaagdieren in huis heeft zodat u zelf de baby's groot kunt brengen. Overleg met uw dierenarts voor de precieze dosering.
- Druivensuiker: een klein beetje druivensuiker mengen door het drinkwater kan nodig zijn om een futloze cavia wat meer energie te geven. Dit is vooral nuttig voor een moedercavia die een zware bevalling achter de rug heeft of die zichtbaar uitgeput is door zogen van de jongen.
4. Drinkflesjes schoonmaken
Plastic drinkflesjes worden na verloop van tijd altijd vies aan de binnenkant. Er komt groene aanplak aan de binnenkant van het flesje te zitten. Naast van het feit dat dit er niet verzorgd uit ziet, kan dit ook voor bacteriën in het drinkwater zorgen. Gelukkig is er een simpele manier om drinkflesjes van binnen schoon te maken. Wij raden dan ook iedereen aan om dit van tijd tot tijd te doen.
Men neme een klein handje vol rijstkorrels en doen deze in het lege flesje. Doe vervolgens een beetje water hierbij, doe de dop er terug op, en ga het goed schudden. U zal zien dat de aanplak los zal komen van de wand en in het water zelf terecht komt, waardoor het water zelf smerig gaat kleuren. Vervolgens spoelt u het flesje goed uit met schoon water en het drinkflesje is weer als nieuw! Let wel op dat er geen rijstkorrels in het tuitje van de drinkfles overblijven.
Bekijk onderstaande video voor een voorbeeld.